Skip to main content

2. Mô hình phát triển chữ V

Mô hình phát triển chữ V (V-Model) là gì?​

Mô hình chữ V (V-Model) là một mô hình phát triển phần mềm mở rộng từ mô hình Waterfall. Nó được thiết kế theo hình chữ "V", trong đó các giai đoạn phát triển (bên trái) tương ứng với các giai đoạn kiểm thử (bên phải). Mỗi bước phát triển đều có một bước kiểm thử đối ứng, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xác minh và thẩm định (verification and validation) trong suốt quá trình phát triển. Mô hình này thường được sử dụng trong các dự án yêu cầu độ tin cậy cao, như trong ngành hàng không, y tế hoặc quốc phòng.

Các giai đoạn chính của mô hình chữ V​

  1. Thu thập yêu cầu (Requirement Analysis): Xác định yêu cầu của khách hàng.
    • Kiểm thử đối ứng: Kiểm thử chấp nhận (Acceptance Testing) - Đảm bảo sản phẩm đáp ứng nhu cầu người dùng.
  2. Thiết kế hệ thống (System Design): Lập kế hoạch kiến trúc tổng thể.
    • Kiểm thử đối ứng: Kiểm thử hệ thống (System Testing) - Xác minh hệ thống hoạt động đúng như thiết kế.
  3. Thiết kế chi tiết (Detailed Design): Thiết kế các mô-đun hoặc thành phần cụ thể.
    • Kiểm thử đối ứng: Kiểm thử tích hợp (Integration Testing) - Kiểm tra các thành phần hoạt động cùng nhau.
  4. Triển khai (Implementation): Viết mã và phát triển phần mềm.
    • Kiểm thử đối ứng: Kiểm thử đơn vị (Unit Testing) - Kiểm tra từng đơn vị mã nguồn.
  5. Triển khai và bảo trì (Deployment & Maintenance): Cài đặt và duy trì hệ thống.

Hình dạng chữ "V" thể hiện rằng quá trình phát triển đi xuống từ yêu cầu đến triển khai, rồi đi lên qua các giai đoạn kiểm thử tương ứng.

Ưu điểm của mô hình chữ V​

  1. Tập trung vào chất lượng: Việc kiểm thử được lên kế hoạch từ đầu và gắn liền với mỗi giai đoạn, giúp phát hiện lỗi sớm.
  2. Rõ ràng và có cấu trúc: Quy trình tuần tự giống Waterfall, dễ quản lý và theo dõi.
  3. Phù hợp với dự án quan trọng: Đảm bảo độ tin cậy cao nhờ kiểm thử kỹ lưỡng, rất phù hợp với các hệ thống quan trọng (critical systems).
  4. Giảm rủi ro: Lỗi được phát hiện và sửa chữa trước khi chuyển sang giai đoạn tiếp theo, giảm chi phí sửa lỗi muộn.

Nhược điểm của mô hình chữ V​

  1. Thiếu linh hoạt: Giống Waterfall, mô hình này không dễ thích nghi với các thay đổi yêu cầu trong quá trình phát triển.
  2. Chi phí ban đầu cao: Việc lập kế hoạch kiểm thử ngay từ đầu đòi hỏi nhiều tài nguyên và thời gian.
  3. Không phù hợp với dự án phức tạp, không rõ ràng: Nếu yêu cầu ban đầu không đầy đủ hoặc thay đổi liên tục, mô hình này dễ thất bại.
  4. Thời gian phát triển dài: Do quy trình tuần tự và kiểm thử kỹ lưỡng, tiến độ có thể chậm hơn so với các mô hình linh hoạt như Agile.

So sánh với Waterfall​

  • Waterfall: Chỉ kiểm thử ở giai đoạn cuối.
  • V-Model: Kiểm thử được tích hợp song song với từng giai đoạn phát triển.

Kết luận​

Mô hình chữ V phù hợp cho các dự án có yêu cầu rõ ràng, không thay đổi và cần độ chính xác cao. Tuy nhiên, trong môi trường phát triển phần mềm hiện đại với nhu cầu thay đổi nhanh, nó thường bị thay thế bởi các mô hình linh hoạt hơn như Agile. Bạn có muốn mình vẽ sơ đồ Mermaid cho mô hình này không?